Μετά το κείμενο που ακολουθεί παρατίθεται η περίληψή του.
- Ποιες αδυναμίες μπορείτε να επισημάνετε ως προς το περιεχόμενο, τη δομή και τη γλώσσα;
- Δώστε τη δική σας περίληψη προσπαθώντας να αποφύγετε ανάλογες αδυναμίες.
ΚΕΙΜΕΝΟ
Δεν θα ήταν άσκοπο να αναλογιστούμε ως κοινωνία τις
επιπτώσεις ενός πολιτισμού της τηλεοπτικής εικόνας στη ζωή μας. Η ενσωμάτωση
της λογικής των μέσων μαζικής ενημέρωσης στον ψυχισμό δημιουργεί νέες
παραμέτρους, σημαδεύει την ιστορία. Τίποτα δεν είναι όπως πριν.
Για
παράδειγμα, η μονοκρατορία του χρώματος και της φωτογραφίας εξακοντίζει στο
περιθώριο τον γραπτό λόγο και υποθηκεύει την ανάγνωση. Η ραστώνη της συνεχούς
εναλλαγής καναλιών (του ζάπινγκ) και ευκολία της «σαρώσεως» έγχρωμων εικόνων
καθιστούν αφόρητο για το παιδί τον κόπο της μελέτης και, ως εκ τούτου, το
αποξενώνουν από την αποθησαυρισμένη γραμματεία.
Σήμερα,
τα νέα παιδιά θεωρούν βουνό την ανάγνωση βιβλίων που δεν έχουν έγχρωμες εικόνες
σε κάθε σελίδα ή εμφανίζουν μεγάλες παραγράφους. Το φαινόμενο αυτό, σε μια
κοινωνία που ήδη δεν διάβαζε, οφείλει να μας απασχολήσει σοβαρά, διότι το
βιβλίο αποτελεί βασικό μέσο για την αγωγή. Εγείρει δε νέες απαιτήσεις για την
ποιότητα και την κίνηση του εξωσχολικού αναγνώσματος, όπως είναι τα βιβλία για
παιδιά και εφήβους, τα κόμικς, τα περιοδικά, τα λογοτεχνικά κείμενα.
Όλοι
δεχόμαστε βέβαια ότι η ενασχόληση με το βιβλίο συνιστά δημιουργική αξιοποίηση
του χρόνου. Η τηλεόραση, αντίθετα, έχει επιβάλει μια ριζικά διαφορετική αίσθηση
του χρόνου από εκείνη που μας κληροδότησε η παράδοση αιώνων.
Αξιοπρόσεκτες,
επίσης, είναι και οι επιπτώσεις αυτής της νέας αίσθησης του χρόνου στην
εκπαιδευτική διαδικασία. Παρατηρείται π.χ δυσκολία συγκέντρωσης της προσοχής
των παιδιών, όπως και υπερβολική κινητικότητα, αφού η καθημερινή ζωή δεν
συμβαδίζει με το ρυθμό της τηλεοπτικής εικόνας. Πολύ φυσικό είναι να θεωρείται
ανιαρό το σχολικό μάθημα, όπως και ο διάλογος στην οικογένεια, που τώρα έχει
αντιπάλους τα κανάλια με τα ελκυστικά τους προγράμματα. Ας μην παραλείψουμε και
της ταινίες του Σαββατόβραδου, οι οποίες έχουν στοιχίσει σε πλήθος παιδιών την
απουσία τους από τον κυριακάτικο εκκλησιασμό ή από το οικογενειακό τραπέζι.
Τέλος,
πελώρια ζητήματα τίθενται ενώπιόν μας για το περιεχόμενο της διδαχής. Πώς θα
μπορέσουμε να αναπτύξουμε στους νέους ανθρώπους αντίβαρο στο ρεύμα του
εντυπωσιασμού; Τι είδους αγωγή θα πρέπει να δοθεί και με ποιους τρόπους, ώστε
να ανακαλύψουν οι νέοι «τις πνευματικές ηδονές»; Πώς τα λόγια και το ήθος της
οικογενειακής, σχολικής, κοινωνικής ζωής θα εισάγουν και θα εδραιώνουν την ανθρώπινη
ποιότητα;
Τα
μέσα μαζικής ενημέρωσης, λοιπόν, είναι πια η μόνη εξουσία, διότι εξουσιάζουν το
θυμικό των ανθρώπων. Οι περισσότεροι διανοητικά αμφισβητούν την αξιοπιστία τους
λέγοντας: «Μας κοροϊδεύουν». Συναισθηματικά, όμως, την έχουν αναγνωρίσει ως τη
μόνη αυθεντία κι έχουν παραδοθεί άνευ όρων, αφού για το ασυνείδητο αξιόπιστο
είναι ό,τι επαληθεύει την παντοδυναμία του.
(Β. Θερμός,
Ποιμαίνοντες μετ’ επιστήμης)
Πανελλαδικές β΄ λυκείου
2003
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο συγγραφέας αναφέρεται
στη σχέση βιβλίου και τηλεοπτικής εικόνας. Πιστεύει ότι η τηλεοπτική εικόνα
εξακοντίζει στο περιθώριο τον γραπτό λόγο και τον απομακρύνει από τον άνθρωπο.
Επίσης ισχυρίζεται ότι το πρόβλημα είναι μεγάλο στα παιδιά μια που η κυριαρχία
της εικόνας της τηλεόρασης τα κάνει ζωηρά μέσα στην τάξη και διακόπτει τη σχέση
τους με την οικογένεια και την εκκλησία. Στη συνέχεια παραθέτει μια σειρά
ερωτήσεων για το πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα ενώ στο τέλος
συμπεραίνει πως τα ΜΜΕ μας εξουσιάζουν για να μας ελέγχουν συναισθηματικά.
