Εικονομαχία - πηγές

Πηγή α΄

Είναι αλήθεια ότι με την πάροδο του χρόνου δεισιδαίμονες προλήψεις συνδέθηκαν με την προσκύνηση των εικόνων. Πιστοί των λαϊκότερων στρωμάτων και μοναχοί αφελείς και απαίδευτοι απέδιδαν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στην προστατευτική δύναμη όχι πια του εικονιζόμενου προσώπου, αλλά του ίδιου του αντικειμένου, της φορητής εικόνας, τελώντας παράλογες πράξεις, που θύμιζαν ειδωλολατρία. Έτσι κατά τη βάπτιση έφερναν την εικόνα στη θέση του αναδόχου, έπαιρναν από το χρώμα της ξύσμα, το οποίο ανεμίγνυαν στη θεία μετάληψη ή το μεταχειρίζονταν για θεραπευτικούς λόγους.

Ι.Ε.Ε. τ. Η, σελ. 28 

Ερωτήσεις 

1.         Ποιος άλλος παράγοντας επηρέασε την αρνητική στάση ορισμένων εναντίον των εικόνων, σύμφωνα με το προηγούμενο παράθεμα;

2.         Πώς κρίνετε εσείς τη θρησκευτική στάση που περιγράφει η πηγή;

Πηγή β΄

Παρά την αυτοκρατορική κάλυψη, η εικονομαχική πολιτική δεν βρήκε την αναμενόμενη απήχηση στα λαϊκά στρώματα, αντίθετα με το στρατό, που φέρεται ότι πρωτοστάτησε σε όλες τις εκδηλώσεις καταναγκασμού. Την μεγαλύτερη αντίσταση προέβαλε ο μοναχικός κόσμος, που ήταν πιο φανατισμένος και αδιάλλακτος στις πεποιθήσεις του και ακόμη ευκολότερα συσπειρωνόταν σε έναν αρχηγό, εξαιτίας του τρόπου διαβιώσεώς του σε οργανωμένες κοινοβιακές κοινότητες. […] Ονομαστές μονές όπως η μονή του Δαλμάτου, μεταβλήθηκαν σε στρατώνες ή δημόσιους καταυλισμούς, άλλες ερημώθηκαν, οι μοναχοί υπέστησαν εξευτελισμούς, κακώσεις, εξορίες.

[…]

Φορέας της εικονομαχικής πολιτικής στα μέσα του 8^ου αιώνα υπήρξε ο στρατός, για την ηγεσία του οποίου ο Κωνσταντίνος Ε΄ επέλεξε ομόφρονές του. Η ανώτερη τάξη τάχθηκε πιο έκδηλα υπέρ της κυβερνητικής εικονομαχικής πολιτικής, αν και υπήρξαν στενοί συνεργάτες του αυτοκράτορα που εναντιώθηκαν σ’ αυτή.

Ερωτήσεις 

1.      Ποιες κοινωνικές τάξεις σύμφωνα με την πηγή τάχθηκαν με τους εικονολάτρες και ποιες με τους εικονομάχους;

2. Γιατί κατά τη γνώμη σας διαφέρουν αυτές οι κοινωνικές τάξεις στις απόψεις τους για τις εικόνες;

3. Πού αποδίδετε την σφοδρότητα της επίθεσης εναντίον των μοναχών;