Ιστορία Α΄ λυκείου


Η Αίγυπτος (σύντομο τεστ)

  • Να σχηματίσετε μια πυραμίδα που να αποδίδει την κοινωνική οργάνωση του πληθυσμού της Αιγύπτου 


  • Στο παρακάτω παράθεμα περιγράφεται η ζωή δύο ελεύθερων πολιτών της Αιγύπτου με διαφορετικό επάγγελμα, ενός αγρότη κι ενός γραφέα.

1. Πόση ελευθερία απολάμβαναν οι ελεύθεροι πολίτες; Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας μέσα από το παράθεμα. Ποια ήταν η διαφορά τους από τους δούλους εκείνη την εποχή;
2. Πού αποδίδετε τη διαφορετική μεταχείριση των φαραώ απέναντί στα δύο αυτά επαγγέλματα;

ΠΗΓΗ

Μου λένε ότι εγκατέλειψες το γράψιμο και άρχισες τις διασκεδάσεις, ότι προτιμάς να δουλεύεις στα χωράφια και γύρισες την πλάτη σου στα γράμματα. Δε θυμάσαι την κατάσταση του καλλιεργητή που αντιμετωπίζει την καταγραφή του φόρου της σοδειάς, όταν το φίδι έχει πάρει το μισό σιτάρι και ο ιπποπόταμος έχει καταβροχθίσει το υπόλοιπο; Τα ποντίκια αφθονούν στα χωράφια. Οι ακρίδες έρχονται. Τα σπουργίτια φέρνουν καταστροφή στον καλλιεργητή. Ό,τι απομένει τελικά στο αλώνι το αρπάζουν οι κλέφτες. Το ζευγάρι τα βόδια πέθαναν, ενώ όργωναν και αλώνιζαν. Και τώρα έρχεται ο γραφέας στην όχθη του ποταμού για να καθορίσει το φόρο της σοδειάς. Οι επιστάτες […] δέρνουν τον καλλιεργητή, τον δένουν και τον πετάνε στο πηγάδι με το κεφάλι προς τα κάτω. Έδεσαν τη γυναίκα του μπροστά του, τα παιδιά του είναι στα δεσμά. Οι γείτονες τους παρατούν και φεύγουν. Έτσι το σιτάρι τους χάνεται. Όμως ο γραφέας είναι πάνω απ’ όλους. Αυτός που δουλεύει στο γράψιμο δε φορολογείται, δεν έχει να πληρώσει χρέη. Πρόσεξέ το καλά.




Κριτήριο αξιολόγησης σελ. 78-82

Ομάδα Α

1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λάθος;

  • Η πρώτη μετακίνηση των ελληνικών φύλων έγινε από τη Μ. Ασία προς τα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη.
  • Ο πρώτος ελληνικός αποικισμός πραγματοποιείται κατά τους «σκοτεινούς αιώνες».
  • Η οικονομική δραστηριότητα στην οποία εκείνη την εποχή στηρίζονταν οι κοινωνίες ήταν το εμπόριο.
  • Τα ελληνικά φύλα όταν μετανάστευαν αφομοιώνονταν από τους ντόπιους πληθυσμούς
  • Ο βασιλιάς στα ομηρικά χρόνια ήταν ο πρώτος μεταξύ ίσων και έπαιρνε τις αποφάσεις μετά από τη σύγκληση της γερουσίας και την ψήφο της εκκλησίας του δήμου.
(25 μονάδες)

2. Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της στήλης Α με τα κατάλληλα της στήλης Β.

Α.
Β.
1. βουλή των γερόντων
α. κάτοχοι γης
2. δημιουργοί
β. αποτελούσαν μέτρο εμπορικής αξίας
3. άριστοι
γ. ονομάζονταν κι αυτοί βασιλείς
4. δούλοι
δ. στρατιωτικοί, θρησκευτικοί και δικαστικοί άρχοντες
5. βασιλιάδες
ε. ειδικοί τεχνίτες
(25 μονάδες)
Ομάδα Β

3. Ποια στοιχεία συνθέτουν την έννοια του Οίκου;

α.
β.
γ.
δ.
ε.


 
(25 μονάδες)
4. Με βάση τα κείμενα που ακολουθούν:

α. να καταγράψετε τα υλικά από τα οποία ήταν κατασκευασμένες οι κατοικίες των Οίκων κατά τα ομηρικά χρόνια

β. να εξηγήσετε, με βάση τα κείμενα, έναν λόγο που η συγκεκριμένη περίοδος ονομάστηκε από τους ειδικούς «σκοτεινοί αιώνες».



Η οικιστική αρχιτεκτονική της Πρώιμης Εποχής του Σιδήρου στην Ελλάδα (1100-700 π.Χ.) χαρακτηρίζεται από ανεξάρτητα κτήρια διαφόρων κατόψεων (αψιδωτά, κυκλικά, ελλειψοειδή και ορθογώνια) κατασκευασμένα από φθαρτά υλικά, με εξαίρεση τα θεμέλια των τοίχων, που ήταν συνήθως λίθινα. Η χρήση ωμοπλίνθων (τούβλα ωμά, δλδ στεγνωμένα στον ήλιο, όχι ψημένα) για την ανωδομή ήταν συνήθης, αν και περιστασιακά χρησιμοποιούνταν καλάμια επιχρισμένα με λάσπη. Σύμφωνα με τα σημερινά ανασκαφικά δεδομένα, η χρήση ξύλου την περίοδο αυτή ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη. Οι δίρριχτες στέγες, που προεκτείνονταν στις πλάγιες όψεις και μερικές φορές στηρίζονταν από σειρά κάθετων στύλων, προστάτευαν τις εξωτερικές παρειές (πλευρές) των τοίχων από τις καιρικές συνθήκες. Τα μικρά ομοιώματα οικοδομημάτων παρέχουν μια αρκετά σαφή εικόνα της εξωτερικής μορφής των κτηρίων. Σε περιοχές, όπου το ξύλο ή οι ωμές πλίθρες δεν ήταν διαθέσιμα ή υπήρχε εύκολη πρόσβαση σε λίθους, όπως για παράδειγμα στις Κυκλάδες και την Κρήτη, οι οικίες χτίζονταν εξ ολοκλήρου από λίθους και κάθε οικιστική μονάδα αποτελούνταν από δύο ή περισσότερα δωμάτια.

Το εσωτερικό των οικιών ήταν λιτό: τα δάπεδα ήταν από πατημένο χώμα και στο μέσον του κυρίως χώρου υπήρχε συνήθως μια εστία που άλλοτε ήταν μια απλή κοιλότητα στο έδαφος και άλλοτε κτιστή, πλαισιωμένη από πέτρες ή όρθιες πλάκες. Κατά μήκος των τοίχων ενίοτε απαντούν κτιστά θρανία τα οποία είχαν πολλαπλές χρήσεις (καθίσματα, κρεβάτια, πάγκοι εργασίας ή αποθήκευσης)

Περιοδικό Αρχαιολογία

(25 μονάδες)

α.



β.



Κριτήριο αξιολόγησης σελ. 84-87

  1. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές(Σ) και ποιες λάθος(Λ);

    • Με τον όρο πόλη-κράτος εννοούμε τόσο την οργανωμένη κοινωνία μιας περιοχής όσο και την έκταση που καταλαμβάνει αυτή η περιοχή.
    • Η πόλη-κράτος εκτείνεται πέρα από τα όρια του πολεοδομικού συγκροτήματος της πόλης.
    • Χάρη στην πόλη-κράτος οι Έλληνες ανέπτυξαν έντονο πατριωτισμό και μπόρεσαν να ενωθούν σ’ αυτό που ονομάζουμε αρχαία Ελλάδα.
    • Πόλεις υπήρχαν και παλαιότερα σε περιοχές, όπως η Μεσοποταμία, και οι κάτοικοί τους αντιμετώπιζαν από κοινού τα προβλήματά τους και κατοχύρωναν τα δικαιώματά τους.
    • Η πόλη-κράτος αποτέλεσε καινοτομία στην εξέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας γιατί γέννησε την έννοια του πολίτη και της πολιτικής.

25 μονάδες


  1. Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της στήλης Α με τα κατάλληλα της στήλης Β.

Α.
Β.
1. ιππείς
α. έμποροι, καλλιεργητές
2. δούλοι
β. ιδιότητα που είχαν οι ελεύθεροι της πόλης-κράτους
3. πλήθος
γ. κάτοχοι μεγάλων εκτάσεων γης
4. πολίτες
δ. η κρίση του ομηρικού κόσμου περιόρισε τις εξουσίες τους
5. βασιλιάδες
ε. σ’ αυτούς στηρίζονταν η δυνατότητα των πολιτών να ασχολούνται με την πολιτική
25 μονάδες


  1. Τα τρία βασικά συστατικά της πόλης-κράτους ήταν:

α.
β.
γ.
15 μονάδες



  1. Να αναφέρετε τους δύο σημαντικότερους κατά τη γνώμη σας λόγους για τους οποίους ο ομηρικός κόσμος άρχισε να περνά σοβαρή κρίση.

α.
β.

10 μονάδες

  1. Στο κείμενο που ακολουθεί μιλάει ο Περικλής στους Αθηναίους. Αφού το διαβάσετε να απαντήσετε στα παρακάτω ερωτήματα:

  • Ποιες ήταν οι βασικές προϋποθέσεις για την ύπαρξη της πόλης-κράτους και σε ποια σημεία του κειμένου φαίνεται ότι οι Αθηναίοι κατέκτησαν αυτές τις προϋποθέσεις;
15 μονάδες

  • Με βάση το κείμενο και τις ιστορικές σας γνώσεις να εξηγήσετε γιατί ο θεσμός της δουλείας αναπτύχθηκε στα πλαίσια της πόλης-κράτους.
10 μονάδες

Τους περισσότερους τομείς εμείς οι ίδιοι που είμαστε συγκεντρωμένοι εδώ, οι οποίοι βρισκόμαστε ακόμη σε αυτήν ακριβώς την ηλικία μας, αυξήσαμε και προετοιμάσαμε την πόλη μας με όλα τα πράγματα, ώστε και για πόλεμο και για ειρήνη να είναι αυταρκέστατη. […] Ζούμε ελεύθερα, και ως πολίτες στον δημόσιο βίο και ως άτομα στον ιδιωτικό, στις επιδιώξεις μας της καθημερινής ζωής. […]Εξαιτίας του μεγάλου αριθμού των κατοίκων της πόλης μας εισάγονται σε αυτήν προϊόντα όλου του κόσμου, και συμβαίνει να απολαμβάνουμε έτσι τα προϊόντα των άλλων χωρών με όση οικειότητα καταναλώνουμε τα δικά μας. […] Επί πλέον, οι ίδιοι εμείς είμαστε σε θέση να φροντίζουμε ταυτόχρονα για τις ιδιωτικές μας υποθέσεις και για τις υποθέσεις της πόλης μας, και ενώ ασχολούμαστε με διαφορετικά επαγγέλματα κατέχουμε καλά τα πολιτικά ζητήματα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: